Przepisy BHP i PPOŻ nakładają różnego rodzaju obowiązki nie tylko na pracowników, faktycznie wykonujących daną pracę, ale również na pracodawców w zakresie BHP. Regulacje te w polskim systemie prawnym zostały zawarte w ustawie z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz aktach wykonawczych, m.in. w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Warto wiedzieć, że obowiązki te obejmują znacznie więcej niż tylko zorganizowanie szkolenia bhp.
Obowiązki, wynikające z Kodeksu pracy
Obowiązki pracodawcy w zakresie BHP i PPOŻ zgodnie z art. 207 § 2 Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników, poprzez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
W ramach tego należałoby wymienić:
- organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
- zapewnienie przestrzegania w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawanie poleceń usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolowanie wykonywania tych poleceń,
- reagowanie na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywanie środków podejmowanych w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy,
- zapewnienie rozwoju spójnej polityki, zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym, uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy,
- uwzględnienie ochrony zdrowia młodocianych, pracownik w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w zakresie podejmowanych działań profilaktycznych,
- zapewnienie wykonywania nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
- zapewnienie wykonania zaleceń społecznego inspektora pracy,
- szkolenia bhp – zwiększanie świadomości pracownikow w tym zakresie.
Pracodawca powinien przy tym na tyle dobrze znać regulację, dotyczącą zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, by mógł odpowiednio je realizować. To pracodawca również jest odpowiedzialny za świadomość swoich pracowników w zakresie bhp.
Outsourcing BHP
Ten sam przepis, który stanowi podstawę odpowiedzialności pracodawcy za przestrzeganie przepisów bhp w zakładzie pracy, jednocześnie sygnalizuje istnienie regulacji, pozwalającej na realizację obowiązków pracodawcy poprzez skorzystanie z usług innych podmiotów. Zgodnie bowiem z art. 207 Kodeksu pracy: „na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz powierzenie wykonywania zadań służby bezpieczeństwa i higieny pracy specjalistom spoza zakładu pracy.”
Pracodawca może zatem przenieść swoje obowiązki na firmę zewnętrzną. Ten proces nazywany jest w biznesie outsourcingiem. Natomiast w tej konkretnej sytuacji i w odniesieniu do omawianej tematyki, należałoby go nazwać outsourcingiem bhp. Najczęściej, z punktu widzenia pracodawcy, jest to najwygodniejsze rozwiązanie, bowiem wyłącza na przykład konieczność utworzenia nowego miejsca pracy i zatrudnienia osoby, odpowiedzialnej za bhp w zakładzie pracy. Wiele firm decyduje się zatem na outsourcing bhp. Warszawa, Gdańsk, Olsztyn i większość dużych miast w Polsce z powodzeniem korzysta już z tego typu rozwiązań.