Przepisy ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 962, z późn. zm., dalej: „k.p.”) oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2004 r. poz. 1860, z późn. zm., dalej: „rozporządzenie”), nałożyły różnego rodzaju obowiązki w zakresie realizacji zasad bezpieczeństwa i higieny pracy nie tylko na pracodawców, ale również na pracowników.
Obowiązki pracodawcy a obowiązki pracownika
O ile dla większości osób oczywiste są reguły, sformułowane w art. 207 § 1 k.p., iż „pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy” oraz art. 207 § 2 k.p., mówiącym o tym, że „pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki”, to często jednak zapomina się, że z obowiązkami pracodawcy bezpośrednio skorelowane są odpowiednie powinności pracownika. Pracodawca pełni swoisty nadzór bhp, ale to na pracownika nakłada się szereg wymogów w tym zakresie. Właśnie dlatego istotne są kompleksowe szkolenia bhp.
Jakie obowiązki nakłada na pracownika Kodeks pracy?
Podstawowe obowiązki pracownika w zakresie BHP i ochrony przeciwpożarowej zostały uregulowane w art. 211 k.p. Właśnie od tych przepisów rozpoczyna się szkolenia bhp. Pracownik musi być świadomy tego, iż przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa jest jego podstawowym obowiązkiem.
Katalog zadań pracownika obejmuje w szczególności: znajomość przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosowanie się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych, dbanie o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy, stosowanie środków ochrony zbiorowej, a także używanie przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem, poddawanie się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zleconym badaniom lekarskim i stosowanie się do wskazań lekarskich, niezwłoczne zawiadamianie przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzeżenie współpracowników, a także inne osoby, znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie, współdziałanie z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Przy czym katalog ten jest otwarty, a zatem regulaminy pracy mogą te obowiązki rozwijać lub konkretyzować.
We wszystkie te informacje pracownicy zostaną wyposażeni w ramach szkolenia bhp (gdańsk, olsztyn, warszawa), przeprowadzanego w siedzibie przedsiębiorcy przez zatrudnionych specjalistów lub przez firmę zewnętrzną, oferującą outsourcing bhp. Co również istotne, pracownik lekceważący zasady bhp, może narazić się na odpowiedzialność dyscyplinarną, a w ramach tego upomnienie, naganę, a także karę pieniężną oraz w skrajnym przypadku rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.