11 lipca 2019 r. Sąd Okręgowy w Siedlcach rozstrzygnął kontrowersyjną sprawę, dotyczącą momentu, w którym Zakład Ubezpieczeń Społecznych staje się zobowiązany do wypłaty pracownikowi należnego świadczenia z tytułu ubezpieczenia chorobowego i rentowego. Wyrokiem o sygn. akt IV U 25/19, stanął po stronie pracownika. Co to oznacza dla zatrudnionych i jakie znaczenie mają szkolenia bhp?
Zatrudnienie pracownika
Kontrowersyjna sprawa dotyczyła przedsiębiorcy, który zajmował się sprzedażą detaliczną i hurtową narzędzi i elektronarzędzi. Dotychczas zatrudniał 7 pracowników, ale z uwagi na zwiększoną liczbę zamówień, postanowił zatrudnić nowego pracownika. Ten pracownik miał się zajmować przyjmowaniem i wydawaniem towaru z magazynu, wykładaniem go na półki oraz kompletowaniem i pakowaniem zamówień. Umowę o pracę zawarto na okres próbny od 23 kwietnia do 30 czerwca w pełnym wymiarze czasu pracy.
W jakim momencie pracownik podjął pracę?
W dniu 23 kwietnia ubezpieczony stawił się w siedzibie pracodawcy. Początkowo został skierowany na szkolenia bhp oraz z zakresu pierwszej pomocy, ochrony przeciwpożarowej i obsługi gaśnicy. 24 kwietnia, czyli dzień później, pracownik odbył dalszą część szkolenia bhp, a także instruktaż stanowiskowy. Otrzymał również pierwsze zlecenie, które miał zrealizować 25 kwietnia. W drodze do klientki uległ jednak wypadkowi komunikacyjnemu. Organ rentowy uznał, że pracownik nie podjął żadnych czynności, związanych z zatrudnieniem, dlatego nie ma podstaw do wypłaty świadczenia z ZUS.
Rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego w Siedlcach
Ostatecznie sprawa trafiła do Sądu Okręgowego w Siedlcach. Sąd rozpoznając sprawę, przyznał rację ubezpieczonemu. Powołał się przy tym na przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w której stwierdzono, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej są pracownikami. W tym samym akcie wskazano, że obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. W ocenie Sądu, w momencie wypadku pracownik podlegał zatem ubezpieczeniu, ponieważ w dniu 23 i 24 kwietnia jego obecność w pracy co prawda nie była stricte związana ze świadczeniem pracy, ale za to miała związek z nawiązanym stosunkiem pracy. Jako główny dowód w sprawie Sąd przyjął kartę szkolenia bhp z datą 23 kwietnia 2018 r.
Wyrok zgodny z przepisami Kodeksu pracy
Dodatkowo Sąd powołał się na przepisy ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, które stanowią, iż istotą stosunku pracy jest rzeczywiste świadczenie pracy przez pracownika na rzecz pracodawcy pod jego kierownictwem i w miejscu oraz w czasie przez niego wskazanym. W niniejszej sprawie nie można było też zarzucić stronom, iż zawarły umowę o pracę w celu uzyskania przez ubezpieczonego świadczeń z tytułu niezdolności do pracy. Sąd nie znalazł dowodów, które przemawiałyby za zasadnością przyjęcia takiej hipotezy.
Szkolenia bhp a wykonywanie pracy
Odbywanie szkolenia bhp należy zatem uznać za wykonywanie pracy. Już w momencie, gdy pracownik przychodzi do pracy i pozostaje do dyspozycji pracodawcy, jest pracownikiem w rozumieniu przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
