Dodatkowym organem, czuwającym nad kwestią przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, jest społeczny inspektor pracy. O jego roli często się zapomina, tymczasem w polskim systemie prawnym istnieje nawet specjalnie dedykowana mu ustawa. Nasze szkolenia bhp przybliżają to zagadnienie.
Czym jest społeczna inspekcja pracy?
W oparciu o przepisy ustawy o społecznej inspekcji pracy, podmiot ten jest służbą społeczną, pełnioną przez pracowników. Ma ona na celu zapewnienie przez zakłady pracy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz ochronę uprawnień pracowniczych, określonych w przepisach prawa pracy. Społeczna inspekcja pracy reprezentuje interesy wszystkich pracowników w danym zakładzie. Kierują nią zakładowe organizacje związkowe.
Jakie są zadania społecznego inspektora pracy?
Społeczny inspektor pracy ma siedem zasadniczych zadań. Po pierwsze kontroluje stan budynków, maszyn, urządzeń technicznych i sanitarnych oraz procesy technologiczne z punktu widzenia bhp. Po drugie kontroluje przestrzeganie przepisów prawa pracy, w tym postanowień układów zbiorowych i regulaminów pracy, w szczególności w zakresie bhp, uprawnień pracowników, związanych z rodzicielstwem, młodocianych i osób niepełnosprawnych, a także urlopów i czasu pracy, świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Po trzecie uczestniczy w kontroli przestrzegania w zakładzie pracy przepisów, dotyczących ochrony środowiska naturalnego. Po czwarte bierze udział w ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, analizuje przyczyny powstawania chorób zawodowych i innych schorzeń, wywołanych warunkami środowiska pracy. Po piąte uczestniczy w przeprowadzaniu społecznych przeglądów warunków pracy. Po szóste opiniuje projekty planów poprawy warunków bhp i kontroluje realizację tych planów. Po siódme natomiast podejmuje działania na rzecz aktywnego udziału pracowników w kształtowaniu właściwych warunków bhp.
Kto może zostać społecznym inspektorem pracy?
Nasze szkolenia bhp przybliżają też postać społecznego inspektora pracy. Wskazujemy nie tylko, jakie ma uprawnienia, ale też jak nim zostać. Społecznym inspektorem pracy może być pracownik danego zakładu pracy, który jest członkiem związku zawodowego i nie zajmuje stanowiska kierownika zakładu pracy lub stanowiska kierowniczego bezpośrednio podległego kierownikowi zakładu. Osoba, pełniąca tę funkcję, powinna posiadać niezbędną znajomość zagadnień, wchodzących w zakres działania społecznej inspekcji pracy. Poza tym społeczny inspektor pracy powinien posiadać co najmniej pięcioletni staż pracy w branży, do której należy i co najmniej dwuletni staż pracy w danym zakładzie. Społecznych inspektorów pracy powołują i odwołują sami pracownicy.
Jakie są uprawnienia społecznego inspektora pracy?
Poprzez nasze szkolenia bhp, edukujemy również naszych kursantów, jakie uprawnienia posiada osoba, sprawująca funkcję społecznego inspektora pracy. W oparciu o przepisy ustawy o społecznej inspekcji pracy, ma on prawo wstępu w każdym czasie do pomieszczeń i urządzeń zakładu pracy dla wykonywania swoich zadań. Poza tym może żądać wszelkich informacji i dokumentów, dotyczących funkcjonowania zakładu pracy, wchodzących w zakres jego działania. Społeczny inspektor pracy jest zatem podmiotem o bardzo szerokich uprawnieniach i kompetencjach.