Jednym z ważniejszych obowiązków pracodawcy jest zadbanie o to, by pracownicy regularnie przechodzili wymagane badania lekarskie. Zgodnie bowiem z art. 229 § 4 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy: „pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie”. Jakie badania należy wykonać? Kto tego dokonuje? Jakie są szczegółowe obowiązki pracodawcy w tym zakresie? Czy należy w tym zakresie przeprowadzać szkolenia bhp? O tym kilka słów w artykule poniżej.
Rodzaje badań
W polskim systemie prawnym istnieje wymóg poddania pracownika trzem możliwym rodzajom badań. W momencie przyjęcia go do pracy przeprowadza się badania wstępne. Lekarz określa wtedy jak często konieczne będzie przeprowadzenie drugiego rodzaju badań, czyli badań okresowych. Dodatkowo, do lekarza medycyny pracy będzie musiał wybrać się każdy pracownik, którego nieobecność w zakładzie pracy trwała dłużej niż 30 dni (niezależnie od tego jaka była przyczyna niezdolności do pracy). Jest to tak zwane badanie kontrolne.
Kto podlega badaniom?
Co do zasady badania lekarskie mają zastosowanie do wszystkich pracowników, niezależnie od zajmowanego stanowiska i rodzaju wykonywanej pracy. Istnieją jednak pewne wyjątki. Badaniom nie podlegają osoby które przyjmowane są ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub stanowisko o takich samych warunkach pracy (jeżeli przerwa w zatrudnieniu trwała nie dłużej niż 30 dni) oraz osoby przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli przedstawią pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie, stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy (nie dotyczy to jednak osób przyjmowanych do prac szczególnie niebezpiecznych).
Kto wykonuje badania profilaktyczne?
Uprawnienia do przeprowadzania badań pracowników mają wyłącznie lekarze posiadający kwalifikacje, sformułowane w odpowiednich przepisach prawa. Należą do nich między innymi lekarze, posiadający specjalizacje w dziedzinie medycyny pracy. Każdy pracodawca ma obowiązek zawrzeć umowę na sprawowanie profilaktycznej opieki zdrowotnej w danym zakładzie pracy.
Jakie są inne obowiązki pracodawcy w zakresie badań profilaktycznych?
W oparciu o umowę, zawartą z lekarzem medycyny pracy, pracodawca jest zobowiązany do przekazywania informacji o występowaniu czynników szkodliwych dla zdrowia, zapewnienia udziału lekarza w komisji bezpieczeństwa i higieny pracy, działającej na terenie zakładu pracy, zapewnienia lekarzowi możliwości przeglądu stanowisk pracy, w celu dokonania oceny warunków pracy, a także udostępnienia jednostce dokumentacji wyników kontroli warunków pracy.
Profilaktyka niezwykle ważna
W ramach świadczonych przez nas usług, obejmujących szkolenia bhp, nadzór bhp, outsourcing bhp informujemy i czuwamy nad przestrzeganiem przepisów w zakresie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników. To niezwykle doniosły temat i niedopełnienie obowiązków w tym zakresie przez którykolwiek podmiot zobowiązany, może mieć bardzo poważne konsekwencje.